مقدمه
در ابتدا به تاریخچه دوچرخه اشاره ای می کنیم سپس سراغ مسابقات دوچرخه سورای و قوانین آن می رویم. امیدواریم پژوهشکده را در این مقاله نیز همراهی نمایید.
دوچرخه چیست ؟
دوچرخه وسیله است مکانیکى که با استفاده از قدرت حرکتى پاها به هر شکلى قادر به حرکت است . این وسیله در ابتدایى ترین شکل در ۲۳۰۰ سال قبل از میلاد مسیح در کشورهایى همچون چین ، مصر و هند دیده و بر روى دیواره غارها نیز اشکالى از آن موجود است .
ریشه یابی کلمه دوچرخه
لفظ دوچرخه از کلمه یونانى به نام KYKLOS گرفته شده و بعدها این ریشه یونانى در زبان لاتین به کلمه BICYCLE تبدیل گردید ، کلمه پیشوند BI به مفهوم عدد دو و کلمه پسوند CYCLE به معنى دایره و به عباراتى طوقه است . به هر صورت اولین دوچرخه شناخته شده رسمى در تاریخ این وسیله (سله ریفر) نام دارد که از دو طوقه چوبى تشکیل شده و با استفاده از پاها در حالتى شبیه به راه رفتن این وسیله را به طرف جلو و عقب هدایت مى کرده اند . رسما در سال ۱۶۹۰ (سیوارک) فرانسوى لقب اسب چوبى به این وسیله بدون چرخ را داد و تا سال ۱۷۹۰ وسیله مذکور چوبى را به اشکال مختلفى همچون مار ، اسب ، و … مى ساختند که وسیله اى بود مورد توجه کودکان و به عنوان ابزارى براى بازى مورد استفاده آنان قرار مى گرفت . اسبهاى چوبى در فرانسه تکامل بیشترى یافتند ، به نحوى که با پا به زمین زدن و حالت مشابه راه رفتن سرعت حرکتى این وسیله در سطوح افقى و سراشیبى تا ۵ کیلومتر در ساعت ثبت (سله ریفر) شده است . این تکه چوب افقى در اشکال نختلف در آن زمان مورد توجه اهالى پاریس واقع نگردید و استقبال شایسته اى از این وسیله براى براى سنین بزرگسال در فرانسه ذکر نشده است .
تاریخچه دوچرخه سواری
۱۸۱۶: در این سال فردى آلمانى به نام «وندریز» فرمان را به «سله ریفر» اضافه نمود ولى کماکان با استفاده از حرکت پاها بر روى زمین ، حرکت آن امکان پذیر بوده است ( سرعت به ۱۵ کیلومتر رسید).
۱۸۱۷: در این سال دوچرخه کامل ترى توسط «براون فون دریاس» از شهر کالسروهه ساخته شد، که داراى یک زین کوچک بود.«دنیس جانسون» یکى از دوچرخه هاى فون دریاس را باخود به کشور انگلستان برد تا نمونه هایى از روى آن ساخته و یا آن را تکمیل تر نماید. در این شرایط و در کنار این هدف ، او اقدام به برگزارى کلاس هاى آموزشى براى استفاده از این وسیله نمود و مشتاقان زیادى براى فراگیرى این فن به او مراجعه کردند . کم کم در کشور انگلستان دوچرخه و دوچرخه سوارى بعنوان یک سرگرمى محبوب و متداول و جذاب رواج یافت .
۱۸۱۸: یک فرانسوى به نام «بارون ساوربرن» دوچرخه دیگرى را طراحى کرده و ساخت . چرخ جلویى این دوچرخه ، بسیار بزرگ و چرخ عقبى آن کوچک بود و در این شرایط به چرخ جلویى و بزرگ یک طناب حلقوى به صورت دایره واربسته شده بود که باکشیدن آن با دست چرخ جلو به حرکت در مى آمد و وسیله حرکت مى کرد . این نوآورى ، وسیله مذکور را براى دوچرخه سواران به صورت یک مهارت در آورد به نحوى که بند بازان در سیرک از این وسیله بعنوان ابزارى تفریحى و سرگرم کننده براى مردم استفاده نمودند .
۱۸۲۱: «لوییس گوهبر» دوچرخه دیگرى را مشابه با دوچرخه ساوربرن ساخت اما به جاى طناب از وسیله اى مشابه با زنجیر دوچرخه هاى امروزى استفاده نمود و این کار موجب شد تا حرکت دوچرخه تسهیل گردد.
۱۸۳۴: یک آهنگر اسکاتلندى به نام «مک میلان» به دوچرخه هاى موجود پنجه رکاب ابتدایى را اضافه کرد تا دیگر احتیاجى به فشار پا بر روى زمین نباشد . او در طى ۵ سال ، کار جدى بر روى این وسیله در اشکال ویژه اى همانند کالسکه براى استفاده در مزارع و به جاى اسب انجام داد.
دوچرخه مک میلان امروزه در موزه شهر لندن در معرض دید همگان قرار دارد.
۱۸۳۹: اسکاتلندى دیگرى به نام «کیرک پاتریک» دوچرخه رکابدار را به شکل کامل ترى تهیه و در دسترس مردم قرار داد .
۱۸۶۰: کارخانه دار فرانسوى به نام «پیرمیشو» مهندس جوانى را به نام «پیرلالمنت» براى تغییر در ساختار دوچرخه استخدام نمود. او قسمت هایى از دوچرخه را که از چوب ساخته شده بود با لوله هاى آهنى تعویض کرده و بخش خارجى چرخ هاى چوبى را با نوارهاى لاستیکى ضخیم پوشانید .
۱۸۶۱: دوچرخه ساخته شده پیرمیشو به نام «ولوسپیدیا ولوسى پتل» معروف گردید. هر چند این وسیله قدیمى نسبت به دوچرخه هاى امروزى وسیله راحتى نبود اما اولین دوچرخه ترمز دار در دوران خود محسوب مى شد ولى از زنجیر و دنده در دوچرخه هاى آن زمان گزارشى ثبت نگردیده است .
۱۸۶۲: دوچرخه ولوسى پتل ساخت پیرمیشو و پیرلالمنت مورد توجه آمریکائیان واقع شد ، لذا نمونه انتقال یافته به آمریکا را «بون شیکر» نامگذارى کردند . رکاب این دوچرخه بر روى چرخ جلویى که بزرگ بود استقرار یافته و عامل حرکت محسوب مى شد.
۱۸۶۷: در این سال هنوز طوقه جلو بزرگ تر از طوقه عقب بود و پدال و رکاب به صورت ثابت در چرخ جلو تعبیه شده بودند. طوقه هاى چوبى را در این زمان با طوقه هاى آهنى تعویض کردند لذا وزن دوچرخه ، در حدود ۵۰ کیلوگرم گردید. نام این دوچرخه جدید «پنى فارتنیک» لقب یافت .
۱۸۶۹: در این سال اولین مسابقه رسمى در تاریخ دوچرخه سوارى و به مسافت ۳۴ کیلومتر از شهر پاریس تا وروان با ۳۳۳ شرکت کننده تدارک دیده شد . شرکت کنندگان برتر قادر شدند با دوچرخه هاى جدید ، مسافت مذکور را ۳ ساعت و ۹ دقیقه طى کنند . اما قبل از آن مسابقه دیگرى در انگلستان به نام «هندون» درسال ۱۸۶۸ نیز ثبت شده است .
۱۸۷۰ : هنوز تغییر چشمگیرى در تکامل دوچرخه روى نداده است. چرخ جلو بزرگ و چرخ عقب هنوز خیلى کوچک مى باشد و براى تسهیل استفاده کنندگان از این وسیله پله کوچکى را درست در بالاى چرخ عقب تا زین طراحى نموده اند . بهترین زمان ثبت شده در این سال ۳۰ کیلومتر در ساعت اعلام و ثبت شده است .
۱۸۷۱: یک انگلیسى به نام «جیمز استانلى» دوچرخه اى شبیه به «بون شیکر» ساخت که داراى یک پدال در چرخ بزرگ جلو بود ولى کماکان هنوز چرخ عقب این وسیله کوچک است.
۱۸۷۳: «هارى لاوسون» بر اساس الهام از نقاشى هاى «لئوناردو داوینچى» چیزى شبیه به زنجیر را براى دوچرخه طراحى نمود و براى اولین بار نخستین دوچرخه زنجیردار به بازار آمد. زنجیر این چرخ به طوقه عقب وصل مى شد و با گردش آن توسط فشار پا ، دوچرخه را به حرکت در مى آورد اما هنوز لاستیک هاى آن توپر بودند. این دوچرخه هم اکنون در موزه میلان ایتالیا موجود است.
۱۸۷۶: «اف .ال.دادز» از دانشگاه کمبریج لندن، دوچرخه دیگرى را ساخت که سرعت متوسط ۲۵ کیلومتر در ساعت را به نام خود ثبت داشته است و در این زمان رکورد رسمى دوچرخه سوارى از این وسیله گرفته شد.
۱۸۷۹: ابداع دیگرى توسط «باب توماس» در جهت افزایش سرعت دوچرخه انجام گردید. او در مرکز چرخ ها وسیله اى مشابه با بلبرینگ هاى امروزى قرار داد تا دوچرخه او ، از سرعت بالاترى برخوردار گردد.
۱۸۸۱: در دهه ۱۸۸۰ دوچرخه هاى زنجیردار با اتصال به مرکز چرخ عقب و با بلبرینگ به بازار آمد، تولید اینگونه دوچرخه ها، در سال ۱۸۸۱ توسط یک کارخانه چرخ خیاطى به صورت سریال انجام گردید. این کارخانه چرخ خیاطى چرخ عقب و چرخ جلو را به یک اندازه طراحى کرد و انقلابى را در این وسیله ایجاد نمود.
۱۸۸۵: رسماً تولید دوچرخه در کشورهاى مختلف آغاز گردید و «پنى فارتینگ» ۵۰ کیلوگرمى با کاهش وزنى در حدود ۱۰ کیلوگرم هنوز هم مورد توجه همگان قرار داشت . سرعت این دوچرخه به صورت متوسط ۱۹ کیلومتر در ساعت ثبت شده است . همچنین در سال ۱۸۸۵ اولین مسابقه قهرمانى در ایتالیا به مسافت ۱۶۰ کیلومتر در شهر میلان برگزار گردید.
۱۸۸۸: شرکت « دانلوپ» لاستیک هاى هوادار را به بازار عرضه نمود که عمر آن در حدود ۵۰۰۰ کیلومتر اعلام گردید. در پایان همین سال نیز یک گروهبان به نام «بلفاست» براى کمپانى دانلوپ ، لاستیک هاى تویى و رویى را همانند لاستیک هاى امروزى ساخت . نمونه هاى لاستیک اولیه شرکت دانلوپ هنوز هم در موزه «ادینبور» در شهر لندن در معرض دید همگان قرار دارد.
۱۸۹۲: رسماً خودرو و زنجیر فرمان مشخص ، زین مناسب و طوقه به دوچرخه اضافه گردید اما هنوز هم کماکان قطر طوقه جلویى کمى بزرگ تر از قطر طوقه عقب بوده است . در سال ۱۸۹۲IOC در شهر لندن و با عضویت چندین کشور اروپائى و آمریکایى ایجاد و اولین تشکل هاى دوچرخه سوارى شکل گرفت .
۱۸۹۵: بر اساس ارزیابى هاى انجام شده در این سال از هر ۲۷ نفر آمریکایى یک نفر داراى دوچرخه بوده و قیمت این وسیله در یک قرن پیش با قیمت خرید یک اسب خوب برابرى مى کرده است. درسال ۱۸۹۶ با شروع اولین دوره بازى هاى ورزشى المپیک ، رشته دوچرخه سوارى نیز به عنوان یکى از رشته هاى ورزشى مستقل و پرطرفدار آن روز ، به جمع رشته هاى ورزشى افزوده و به شکل رقابتى اجرا گردید.
اولین مسابقه جهانى
۱۹۰۱: در ۱۶ ماه مه سال ۱۹۰۱ با حضور ۲۰ هزار تماشاگر مسابقات دوچرخه سوارى جهان برگزار و «ژالکن» از فرانسه مقام اول و «میجر تیلور» سیاه پوست مقام دوم را کسب نمود.
۱۹۰۴: دومین دوره مسابقات دوچرخه سوارى جهانى در این سال برگزار و ۶۰ دوچرخه سوار د رچند مرحله به مسافت ۳۸۹۰ کیلومتر به رقابت پرداختند در این مسابقه که به دلیل درگیرى دوچرخه سواران با هم تیراندازى هوایى توسط پلیس انجام شد « موریس گارن » مقام اول را کسب کرد .
- اولین مسابقه تور دور فرانسه
۱۹۰۳: اولین دوره مسابقات دوچرخه سوارى دور فرانسه به پیشنهاد روزنامه «اتوپاریس» به مسافت طولانى و در چند مرحله شکل گرفت ، کلیه دوچرخه سواران زبده از نقاط مختلف جهان در آن شرکت کردند . این مسابقه در چند مرحله با ۶۰ دوچرخه سوار آغاز و در پایان۲۱ دوچرخه سوار به خط پایان رسیدند و «موریس گارن» مسافت ۲۴۲۸ کیلومتر را در ۹۴ ساعت و ۳۳ دقیقه به اتمام رسانید .
از سال ۱۹۰۴ به بعد هر ساله مسابقه تور دور فرانسه با مسافت بیشتر و کیفیت بالاتر در زمان معین انجام گردید.
براى مثال در سال ۱۹۰۳ (اولین دوره ) مسافت مسابقه ۲۴۲۸ کیلومتر و از آن سال به بعد روند روبه افزایش مسافت مسابقه ادامه داشت تا این که در سال ۱۹۲۶ مسافت تور دور فرانسه به ۵۷۴۵ کیلومتر رسید و از آن سال به بعد سعى شد مسافت مسابقه بین ۴۰۰۰ تا ۴۸۰۰ کیلومتر حفظ شود تا این که در سال ۱۹۷۹ مسافت مسابقه به کمتر از ۴۰۰۰ کیلومتر و در سال ۲۰۰۳ این مسافت به ۳۳۷۰ کیلومتر تقلیل یافت . لازم به ذکر است این مسابقه به استثناى سال هاى ۱۹۱۸-۱۹۱۵ و همچنین ۱۹۴۶-۱۹۴۰ در بقیه سالها انجام و در سال ۲۰۰۳ با قهرمانى « لانس آرمسترانگ » پایان پذیرفت .
تاکنون ۵ نفر به اسامى : ژاک آنکیتل ، هینالت ، ایدوران ، ادى مرکس و لانس آرمسترانگ توانسته اند ۵ بار قهرمان تور مذکور شوند.
۱۹۰۵: سومین دوره مسابقات تور دورفرانس با حضور ۶۰ دوچرخه سوار با اضافه کردن مسیر کوهستانى آلپ به مسابقات در سال ۱۹۰۵ برگزار گردید که در پایان حدود۲۴ دوچرخه سوار به خط پایان رسیدند . «لویى تروسیله» معروف به «تروترو» در این مسابقات به مقام اول رسید.
۱۹۰۶:چهارمین دوره مسابقات تور فرانسه به مسافت ۴۴۵۰ کیلومتر برگزار و «رندپوتیر» مقام اول را کسب نمود
دوچرخه سواری چیست ؟
دوچرخه‌سواری نام ورزشی است که آن را می‌توان به صورت تک‌نفره یا گروهی انجام داد.
به دلیل کشش عضلات پا در این ورزش لازم است که دوچرخه‌سوار در حین مسابقه از استقامت خوبی برای طی کردن مسافت‌های نسبتا طولانی برخوردار باشد.
از مهمترین مسابقات جهانی دوچرخه‌سواری می‌توان از تور دو فرانس نام برد. یکی از ورزش هایی که با جرات می توان گفت بیشترین زیر مجموعه ها را دارد دوچرخه سواری است.
۱:دوچرخه سواری کوهستان
۲:دوچرخه سواری جاده
۳:دوچرخه سواری نمایشی
این ۳ گروه به چند دسته دیگر تقسیم می‌شوند که هر کدام یک ورزش مجزا است و دوچرخه های مخصوص خودشان را دارند. مثلا در دوچرخه سواری کوهستان دو رشته مرسوم و پر طرفدار کراس کانتری و دانهیل وجود دارد که در ایران از محبوبیت خاصی میان دوچرخه سواران برخوردار است.
در دوچرخه سواری نمایشی دوچرخه سواری بی ام ایکس و تریال و در کورسی پیست و جاده.
فواید دوچرخه سواری:
اﻣﺮوزه ﻣﺰاﯾﺎی ﺗﺤﺮک و ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ھﺎی ﺑﺪﻧﯽ روزﻣﺮه ﺑﺮﻛﺴﯽ ﭘﻮﺷﯿﺪه ﻧﯿﺴﺖ. ﺗﺠﺮﺑﻪ ﻧﺸﺎن داده اﺳﺖ ﻛﻪ اﻓﺮاد ﻓﻌﺎل، از زﻧﺪﮔﯽ ﺳﺎﻟﻢ ﺗﺮ و ﺷﺎداب ﺗﺮی ﺑﺮﺧﻮردارﻧﺪ، ﺿﻤﻦ اﯾﻦ ﻛﻪ ﻣﻘﺎوﻣﺖ آﻧﮫﺎ در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺗﻨﺶ ھﺎی رواﻧﯽ و ﺑﺴﯿﺎری از ﺑﯿﻤﺎرﯾﮫﺎ ﺑﯿﺸﺘﺮ اﺳﺖ.
ﺑﯿﺸﺘﺮ ﻓﻌﺎﻟﯿﺘﮫﺎی ورزﺷﯽ ﻛﻪ دارای ﺿﺮﺑﻪ ھﺎی ﻣﻮزون و ھﻤﺎھﻨﮓ ھﺴﺘﻨﺪ ﻣﺎﻧﻨﺪ دوﯾﺪن و دوﭼﺮﺧﻪ ﺳﻮاری، ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﻛﺎرآﯾﯽ ﻣﻨﻈﻢ ﺳﯿﺴﺘﻢ ﻗﻠﺒﯽ و ﺗﻨﻔﺴﯽ ﺷﻮﻧﺪ. ﺑﺴﯿﺎری از اﻓﺮادی ﻛﻪ ﻣﯽ دوﻧﺪ از دوﭼﺮﺧﻪ ﺳﻮاری ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﯾﻚ ورزش ﺗﻜﻤﯿﻠﯽ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽﻛﻨﻨﺪ. ﺿﻤﻦ اﯾﻨﻜﻪ دوﭼﺮﺧﻪ ﺳﻮاری ﺑﻪ اﻧﺠﺎم ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ھﺎی ﻛﺸﺸﯽ ﻧﯿﺰ ﻛﻤﻚ ﻣﯽ ﻛﻨﺪ.
۱٫کاهش وزن
وﻗﺘﯽ ﺑﻪ ﮐﻢ ﮐﺮدن وزن ﻧﮕﺎه ﻣﯽ ﮐﻨﯿﻢ ، ﺧﯿﻠﯽ ﮐﻢ ﭘﯿﺶ ﻣﯽ آﯾﺪ ﮐﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻏﺬاﯾﯽ ﺑﻪ طﻮر دراز ﻣﺪت ﺟﻮاب ﺑﺪھﺪ، اﻣﺎ ورزش ﻣﻨﻈﻢ ھﻤﯿﺸﻪ ﺟﻮاب ﻣﯽ دھﺪ. ھﺮ ﻧﻮع ورزش ﻣﻨﻈﻢ دارای ﻓﺎﯾﺪه اﺳﺖ ، اﻣﺎ یکی از مزایای دوﭼﺮﺧﻪ ﺳﻮاری نسبت به سایر ورزش ها این است که خطر مصدومیت در آن کم است.
۲٫افزایش متابولیسم بدن
ھﻤﭽﻨﯿﻦ ادﻋﺎ ﻣﯽ ﺷﻮد ﮐﻪ دوﭼﺮﺧﻪ ﺳﻮاری ﺳﺮﻋﺖ ﻣﺘﺎﺑﻮﻟﯿﺴﻢ ﺗﺎن را ﺗﺎ ﺳﺎﻋﺖ ھﺎ ﭘﺲ از آن ﺑﺎﻻ ﻣﯽ ﺑﺮد، در ﻧﺘﯿﺠﻪ ﺑﺪن ﺗﺎن ﺣﺘﯽ ﭘﺲ از ورزش ھﻢ ﺑﻪ ﺳﻮزاﻧﺪن ﮐﺎﻟﺮی ھﺎ اداﻣﻪ ﻣﯽ دھﺪ.
دوﭼﺮﺧﻪ ﺳﻮاری ﻋﻤﺪﺗﺎ ﻓﻌﺎﻟﯿﺘﯽ آﺋﺮوﺑﯿﮏ ﯾﺎ ھﻮازی ( ﺑﺠﺰ زﻣﺎﻧﯿﮑﻪ از ﺷﯿﺒﯽ ﺑﺎﻻ ﻣﯽ روﯾﺪ ) اﺳﺖ. اﯾﻦ اﻣﺮ ﺑﺮای رﯾﻪ ھﺎ ﮐﻪ ﺑﺮای ارﺳﺎل ﺑﯿﺸﺘﺮﯾﻦ ﻣﯿﺰان اﮐﺴﯿﮋن ﺑﻪ داﺧﻞ ﺑﺪن ﻣﻨﺒﺴﻂ ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ، و ﻗﻠﺐ ﮐﻪ ﺑﺮای اﻧﺘﻘﺎل اﯾﻦ اﮐﺴﯿﮋن ﺑﻪ ﺗﻤﺎم ﺑﺪن ﺿﺮﺑﺎن ﺳﺮﯾﻊ ﺗﺮی ﭘﯿﺪا ﻣﯽ ﮐﻨﺪ، ﻣﻔﯿﺪ اﺳﺖ. ﻗﻠﺐ و رﯾﻪ ھﺎﯾﯽ ﻗﻮی اﺳﺎس ﺗﻨﺎﺳﺐ اﻧﺪام ﻋﻤﻮﻣﯽ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ.
۳٫ تقویت ماهیچه ها
ﺣﺘﯽ ﺑﺎ ﺗﻨﮫﺎ ﭼﻨﺪ ﻣﺎﯾﻞ دوﭼﺮﺧﻪ ﺳﻮاری، ﻣﺎھﯿﭽﻪ ھﺎﯾﺘﺎن از ﻓﻮاﯾﺪ آن ﺑﮫﺮه ﻣﻨﺪ ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ. ﻋﻀﻼت اﺻﻠﯽ ﮐﻪ ﺑﻪ ھﻨﮕﺎم دوﭼﺮﺧﻪ ﺳﻮاری اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ ﻋﻀﻼت ﻗﺴﻤﺖ ﺑﺎﻻی ران ، ﻋﻀﻼت پشت ران و ﻋﻀﻼت ﺳﺎق ﭘﺎ ھﺴﺘﻨﺪ. علاوه بر عضلات ذکر شده دوچرخه سواری سبب تقویت مهمترین عضله بدن یعنی قلب می شود.
۴٫تاثیر در روحیه
اﻧﺠﺎم ورزش ﻣﻮادی ﻣﻌﺮوف ﺑﻪ اﻧﺪروﻓﯿﻦ ھﺎ را ﺑﻪ داﺧﻞ ﺟﺮﯾﺎن ﺧﻮن رھﺎ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ. اﯾﻦ ﻣﻮاد ﺣﺲ رﺿﺎﯾﺖ و ﺧﻮﺷﺤﺎﻟﯽ را شما اﯾﺠﺎد ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ، در ﻧﺘﯿﺠﻪ ﺑﻪ ﮐﺎھﺶ اﺳﺘﺮس و فشار های عصبی ﮐﻤﮏ ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ. ﺑﻪ طﻮر طﺒﯿﻌﯽ اﮔﺮ در ﻣﺤﯿﻄﯽ ﻣﻄﺒﻮع و دﻟﭙﺴﻨﺪ دوﭼﺮﺧﻪ ﺳﻮاری ﮐﻨﯿﺪ ﺳﻄﺢ رﺿﺎﯾﺖ ﺷﻤﺎ ﺣﺘﯽ ﺑﯿﺸﺘﺮ ھﻢ ﺧﻮاھﺪ ﺷﺪ.
نحوه انتخاب دوچرخه
دوچرخه ای را تهیه کنید که اندازه بدنه(شاسی) آن با اندام شما مناسب باشد. برای انتخاب دوچرخه پاهای خود را در طرفین بدنه(شاسی) دوچرخه قرار دهید و کف پاهای خود را کاملاً بر روی زمین بگذارید. در چنین حالتی میله شاسی دوچرخه نباید کاملاً با فاقتان تماس داشته باشد که در این صورت دوچرخه برای شما بزرگ است.
انحنای جلوی صندلی دوچرخه باید بسیار کم و به سمت بالا باشد. با قرار گرفتن روی دوچرخه باید بتوانید با دست های صاف و کشیده یا اندکی خم شده، راحت برانید.
بلندی صندلی دوچرخه نیز از نکات مهمی است که باید در نظر گرفته شود. صندلی نباید خیلی بالا تنظیم شود. چون باعث می شود که پاها زیادی کشیده شوند. بهترین حالت بلندی صندلی را با زانوی کاملاً خمیده و زانوی کمی خم امتحان کنید و مورد مناسب تر را که درآن راحتی و توان بیشتری دارید انتخاب کنید.
در اغلب موارد در دوچرخه ها از گیرة پنجه برروی پدال آن استفاده نمی شود. گیرة پنجه باعث می شود پاها در وضعیت صحیح پایدار و مستقیم برروی پدال قرار بگیرند و بدین وسیله امکان توزیع بیشتر نیروی پا را که موجب پایداری و تعادل بیشتر می شود، فراهم می آورد. با استفاده از گیره پنجه می توانید دوچرخه را در هنگام راندن، بیشتر به طرف بالا کشید.
اصول اساسی دوچرخه سواری
سوار و پیاده شدن از دوچرخه دارای اهمیت زیادی است. ابتدا پاها را در دو طرف شاسی قرار دهید و سوار شوید، بعد پا را روی یک پدال گذاشته و حرکت کنید. نباید یک پایتان را روی پدال بگذارید و پای دیگرتان را روی دوچرخه بیندازید. به همین ترتیب زمانی که تصمیم می گیرید توقف کنید پایتان را همراه پدال بچرخانید و سعی کنید آهسته متوقف شوید و سپس پاهایتان را یکی یکی از روی پدال های دوچرخه بردارید و در دوطرف شاسی دوچرخه قرار داده و سپس یک پا را از روی شاسی بلند کنید و پیاده شوید.
موقع دوچرخه سواری، بهتر است دوچرخه را در خط مستقیم نگه داشته و قسمت بالا بدن را تاحد ممکن بی حرکت نگه داشته و از کمر به پایین پدال بزنید. چرا که این امر به راندن دوچرخه در خط مستقیم کمک می کند و این امر موجبات حفظ تعادل در حرکت رو به جلو را فراهم می آورد.
برای ایجاد حرکت هماهنگ و موزون در دوچرخه لازم است با فشار دادن روی گیرة پنجه به طرف بالا و فشار دادن پدال رو به پایین، حرکت کنید. در واقع یک پا را روی گیرة پنجه به طرف بالا فشار داده و پای دیگر را روی پدال به طرف پایین فشار می دهیم. با این کار می توان با سرعت بیشتر و منظم تری حرکت کرد.(در صورتی که دوچرخه شما دارای دنده باشد با
دنده ای برانید که به شما اجازه بدهد پدالها را به طور هماهنگ بچرخانید.)
در صورتی که از کفش دوچرخه و گیرة کفش (گیرة کفش، کفش را به پدال وصل می کند) استفاده می کنید، بهتر است که در حین پدال زدن، پا را با فشار به سمت عقب برانید. این امر موجب می شود قدرت پای شما بیشتر شده و به حفظ تعادلتان کمک کند.
آنکلینگ(Ankling) تکنیک مهمی در دوچرخه سواری است. هر بار که پا به طرف پایین گردش می کند، پاشنه پایین تر از پنجه قرار می گیرد. درحدود یک چهارم گردش، لازم است پنجه را به طرف پایین بکشید. به این ترتیب می توانید اندازه حرکت را افزایش دهید. با کامل کردن مرحله فشار به پایین، مرحله فشار به عقب آنکلینگ را شروع کنید و به اندازه حدود یک چهارم گردش به بالا، فشار به عقب را ادامه دهید. با استفاده از پنجه های پا نیروی وارد بر رکاب را افزایش دهید و به طرف بالا و روی گیرة پنجه فشار وارد کنید، بعد از نزدیک شدن به اوج مرحله کشش به طرف بالا، دوباره مرحله رو به پایین را شروع کنید. در حالی که پاشنه پایین تر از پنجه قرار می گیرد. پس از طی یک چهارم راه تا مرحله پایین، پنجه را به طرف پایین بکشید. که در نتیجه پنجه ها زیر پاشنه قرار می گیرند
یکی از نکات مهم این است که همانطور که زانوها مستقیماًً بالای قوزک و نزدیک شاسی دوچرخه نگه داشته می شوند، می توان در جهت بالا و پایین پدال زد. آنکلینگ، حس چرخاندن پدال ها را تقویت می کند و باعث افزایش نیروی ماهیچه می شود.
وقتی در سربالایی (مثلاً شیب یک تپه) دوچرخه سواری می کنید،
می توان برای قوی تر شدن پا روی پدال ها ایستاد.
همواره در هنگام دوچرخه سواری حس آسوده سازی را در خود افزایش دهید تا از نظر ذهنی آمادگی هایی لازم برای مقابله با موارد غیر منتظره و اضطراری را داشته باشید. لازم است هنگام دوچرخه سواری به منظور حفظ سلامت خود و دیگران، کاملاً مراقب آنچه در اطرافمان اتفاق
می افتد، باشیم.
نحوه نگهداری از دوچرخه
- همواره می بایست به منظور جلوگیری از ترکیدن لاستیک ها آنها را از نظر فرسودگی، بریدگی یا فرورفتن ذرات ریز کنترل کرد.
- برای افزایش عمر لاستیک ها فشار لاستیک ها را در حد مطلوب حفظ کنید.
– همواره ترمزها را تنظیم کرده و در صورت لزوم آنها را تعویض کنید.
– زنجیر، چرخ زنجیر و چرخ دندانه عقب را تمیز نگه دارید.
– همواره باید از زنگ زدن قسمتهای یاد شده جلوگیری کرده و آنها را به طور مرتب روغن کاری کنید. برای تمیز کردن قسمت های مختلف از یک تکه پارچه آغشته به نفت سفید استفاده کنید. از حلال هایی که برای برطرف کردن روغن کارهای کارخانه ها به کار می روند. استفاده نکنید.
توصیه می شود همواره در مواقع سواریهای طولانی مدت با دوچرخه یک لاستیک اضافی یا تویی لاستیک، یک عدد تلمبه، آب و سکه برای
تلفن کردن همراه داشته باشید.
نکته: با توجه به نزدیک شدن فصل تابستان و اوقات فراغت
دانش آموزان و همچنین نیاز شهر تهران به تنفس طبیعی، به نظر می رسد ایجاد یک حرکت توسعه ای برای رواج ورزش دوچرخه سواری از ضروریات جامعه امروز به شمار می رود.
انواع مسابقات دوچرخه سواری :
مسابقات استقامت یک مرحله ای :
این نوع مسابقه ها به مسافت ۱۸۰ کیلومتر تا ۲۵۰ کیلومتر در جاده انجام می شود که می تواند بصورت انفرادی یا تیمی باشد. معمولترین این مسابقات ۱۸۰ تا ۲۵۰ کیلومتر انفرادی، ۱۰۰ کیلومتر تایم تریل تیمی، ۱۸۰ کیلومتر تیمی، دور امتیازی و ۷۰ کیلومتر زنان می باشد.
مسابقات چند مرحله ای جاده :
از رایج ترین و محبوب ترین مسابقات دوچرخه سواری در جاده، مسابقات تور است که در چند مرحله انجام می شود. میانگین مسافت برای هر مرحله حدود ۱۵۵ کیلومتر است.
مسابقات دوچرخه سواری رشته های سرعت
مسابقات پیست، رشته هایی از مسابقات دوچرخه سواری است که در استادیوم های مخصوص برگزار می شود. اندیشه ایجاد چنین استادیوم هایی، از آنجا بروز کرد که مردم از تماشای مسابقاتی که در جاده برگزار می شد و دوچرخه سواران به سرعت از مقابل آنها می گذشتند، احساس رضایت نمی کردند. آنها می خواستند این امکان را داشته باشند که در مکانی بنشینند و به تماشای رقابت های دوچرخه سواران بپردازند. استادیوم های مخصوص دوچرخه سواری را ولودروم (Veloderome) می گویند. پیست ولودروم، سطحی است که نسبت به سطح افق ۳۳ درجه شیب دارد. ولودروم دوچرخه سواری در ایران در مجموعه ورزشی آزادی قرار دارد که از بهترین های دنیاست. در پیست، این رشته از مسابقات اجرا می شود:
– یک کیلومتر تایم تریل انفرادی که در آن، دوچرخه سوار در مسیر خلاف جهت حرکت عقربه های ساعت رکاب می زند.
– ۲۰۰ متر سرعت انفرادی.
– یک کیلومتر سرعت انفرادی.
– ۴ کیلومتر تعقیبی انفرادی.
– دور امتیازی انفرادی.
– ۲۰۰ متر سرعت بانوان.
– ۴ کیلومتر تعقیبی تیمی.
دوچرخه های مخصوص مسابقات
دوچرخه مسابقاتی، با دوچرخه معمولی تفاوت دارد. وزن دوچرخه های مسابقاتی سبک تر و دسته (فرمان) آنها پائین تر از زین است. این نوع دوچرخه ها را که کورسی نامیده می شوند، مخصوصاً به این شکل خاص می سازند که دوچرخه سوار به حالت خمیده قرار گیرد و فشار هوای مقابل به حداقل برسد. طوقه و تایر دوچرخه های مسابقاتی هم باریک است تا کمترین اصطکاک را با جاده و پیست داشته باشد و سرعت بیشتری بگیرد.
– دوچرخه استقامت اصولاً سنگین تر از دوچرخه مخصوص سرعت در پیست است.
– دوچرخه های جاده معمولاً بین ۸ تا ۱۲ کیلوگرم وزن دارند.
– دوچرخه های سرعت را از فیبرکربن می سازند و معمولاً بین ۳ تا ۶ کیلوگرم وزن دارند.
– دوچرخه های مخصوص سایکلو کراس نسبت به بقیه دوچرخه ها کمی سنگین تر هستند.
– دوچرخه های استایر که مخصوص پیست موتور هستند، وزنی بین ۷ تا ۵/۷ کیلوگرم دارند.
– دوچرخه مسابقات کوهستان حدوداً ۱۰ تا ۱۲ کیلومتر وزن دارد.
لازم به ذکر است طوقه های جدید دوچرخه ها به صورت دیسک بوده و دیگر پره ندارد و بصورت تارهایی بافته شده از فیبرکربن است. در سالهای اخیر، آن قسمت از طوقه ها که با لنت های ترمز در ارتباط است از سرامیک ساخته می شود و اکثراً حالت آیرودینامیکی دارد و فرمان دو چرخه هم به صورت شاخه گاوی ساخته می شود.
وسایل دوچرخه سواران
لباس دوچرخه سواران: لباس دوچرخه سواران شامل پیراهن و شورت مخصوص می باشد که از جنسی ساخته می شود که حالت آیرودینامیکی بهتری داشته و با کم کردن مقاومت هوا امکان افزایش عملکرد دوچرخه سوار را در سرعت های بالا تأمین نماید.
دستکش: معمولاً زیر دستکش از جنس چرم و جیر بوده و روی آن به وسیله نخهای ابریشم بافته شده و بصورت توری می باشد.
کفش: کفش دوچرخه سواران از جنس فایبرگلاس فشرده می باشد که دیگر احتیاجی به فنر نداشته و پلهای مخصوص آن مربوط به پنجه رکاب می شود.
کلاه: دوچرخه سواران از دو نوع کلاه استفاده می کنند که یکی حالت آیرودینامیکی داشته و جنس آن از فایبرگلاس است و نوع دیگر از جنس چرم بوده که البته امروزه استفاده نمی شود
قوانین ابتدایی دوچرخه سواری
هل دادن یا کشیدن دوچرخه سوار توسط دیگری به منظور بر هم زدن تعادل او , قرار گرفتن در باد دوچرخه دیگر تا مسافت ۵۰ متر , توقف کوتاه مدت به میل دوچرخه سوار و یا بمنظور تعویض با دوچرخه سوار دیگر , توقف ناگهانی و ایجاد حادثه , اعمال خشونت و رفتار ناشایست , ترک بدون دلیل مسابقه , دریافت مواد غذایی در خارج از محوطه تعیین شده , توجه نکردن به علائم نصب شده , سد کردن راه دوچرخه سواران دیگر , گرفتن فرمان با یک دست هنگام عبور از خط پایان مسابقه . برای هر خطا جریمه هایی در نظر می گیرند .
نمایندگی